Czym jest wysypka u dziecka?
Wysypka u noworodka, niemowlaka czy starszych dzieci jest częstym problemem skórnym wieku dziecięcego. Czynniki, jakie mogą mieć wpływ na jej wystąpienie mogą być dość zróżnicowane. Pokrzywka, wysypka u dziecka może stanowić objaw reakcji alergicznej, infekcji wirusowej lub wynika z niedojrzałości skóry maluszka. Wysypka u niemowlaka może również przyjmować różną postać: od nieswędzących plamek i krostek po nadżerki i pęcherze, które mogą wymagać konsultacji z lekarzem.
Dlaczego małe dzieci tak często mierzą się z różnymi rodzajami wysypki? Istotny wpływ ma tutaj budowa skóry maluszka. Skóra człowieka składa się z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Skóra niemowląt i małych dzieci jest jednak bardzo cienka i o wiele bardziej delikatna niż skóra osób dorosłych. Ze względu na to, że jej płaszcz/bariera hydrolipidowa nie jest jeszcze w pełni rozwinięta, znacznie łatwiej do jej wnętrza przedostają się szkodliwe drobnoustroje, które w efekcie mogą powodować wysypkę u dziecka na całym ciele lub tylko w określonym miejscu.
Wysypka wirusowa u dziecka – bostonka u dziecka
Jedną z najczęstszych chorób, z jakimi muszą mierzyć się rodzice niemowląt i małych dzieci jest bostonka. To potoczna nazwa choroby wirusowej dłoni, stóp i jamy ustnej. Choć bostonka jest wysoce zakaźną chorobą, jej przebieg jest stosunkowo łagodny. Bostonka posiada szereg objawów, do których można zaliczyć gorączkę, pogorszenie samopoczucia czy utratę apetytu. Mimo to, najbardziej charakterystycznym symptomem bostonki u niemowlaków są zmiany skórne. Przyjmują one postać wysypki o grudkowo-pęcherzykowym charakterze, której może towarzyszyć świąd. Wysypka na dłoniach u dziecka oraz wysypka na stopach u dziecka, a dokładniej na podeszwach stóp to najczęstsza lokalizacja zmian bostonki. Może się jednak zdarzyć, że wysypka pojawi się również na twarzy.
Wysypki u dzieci – rodzaje
Jakie są rodzaje wysypki u dziecka? Istnieje kilka sposobów klasyfikacji pod kątem lokalizacji zmian oraz ich wyglądu. Stąd możemy wyróżnić:
- wykwity plamiste – zmiana jest płaska, wyróżnia się jedynie innym zabarwieniem skóry;
- wykwity pęcherzykowe – zmiany wystają ponad powierzchnię skóry i mają postać pęcherzyków wypełnionych płynem;
- wykwity plamisto-grudkowe – wyczuwalne pod palcami grudki, które mogą wywoływać świąd.
Kiedy staramy ocenić się charakter zmian bardzo ważne, by oprócz ich kształtu, zabarwienia, a także ilości zwrócić uwagę na ich rozmieszczenie. Tutaj możemy wyróżnić:
- wysypkę na twarzy u dziecka;
- wysypkę na policzkach u dziecka;
- wysypkę na brodzie u dziecka;
- wysypkę za uszami u dziecka;
- wysypkę wokół ust u dziecka;
- wysypkę na szyi u dziecka;
- wysypkę na brzuchu u dziecka;
- wysypkę na plecach u dziecka;
- wysypkę na nogach u dziecka;
- wysypkę na rękach u dziecka;
- wysypkę na pupie u dziecka;
- wysypkę w okolicach intymnych u dziecka.
Jaką postać może przyjmować wysypka u dziecka? Będą to:
- plamki;
- bąble;
- grudki;
- krostki;
- pęcherzyki;
- nadżerki i owrzodzenia.
Swędząca wysypka u dziecka
Nieswędząca wysypka u dziecka jest dość częsta. Jednak na skórze malucha mogą również pojawić się zmiany, które powodują świąd. Świadomość, z czym wiążą się takie swędzące zmiany jest bardzo ważna. Wiedząc, z czym mamy do czynienia, możemy zminimalizować dyskomfort malucha i jednocześnie zadbać o to, by nie doszło do rozdrapania zmian, gdyż mogą one wtedy ulec pogorszeniu.
Najczęściej za swędzącą wysypkę u dziecka odpowiada przegrzanie oraz pieluszkowe zapalenie skóry. Potówki będące wynikiem przegrzania mogą pojawić się na klatce piersiowej, w okolicy pach oraz karku. W tym czasie należy w szczególności zadbać o właściwą pielęgnację skóry malucha i nie dopuszczać do jego przegrzania. Warto sięgać po ubranka wykonane z naturalnych, oddychających materiałów.
Wysypka u dziecka – przyczyny
Jak już wspomnieliśmy, przyczyny pokrzywki u niemowlaka mogą być bardzo błahe i mieć związek z nieodpowiednim ubiorem malucha. Jednak przyczyny zmian skórnych mogą mieć znacznie bardziej złożone podłoże i wynikać z chorób zakaźnych lub mieć podłoże alergiczne.
Wysypka alergiczna u dziecka to bardzo częsty problem, który dotyczy zarówno niemowląt, jak i starszych dzieci. W takiej sytuacji możemy mieć do czynienia z:
- pokrzywką – zmiany są płaskie i mogą wystąpić w różnych miejscach, często wywołują świąd. Przyczyną może być alergia na pokarm, pyłki kwiatów czy jad owadów;
- alergicznym kontaktowym zapaleniem skóry – zmiany skórne najczęściej pojawiają się po około 24 godzinach po kontakcie z substancją alergizującą bądź drażniącą. Zmiany w postaci swędzących grudek i krostek występują bezpośrednio tam, gdzie skóra zetknęła się z alergenem. Mogą ulec przekształceniu w nadżerki;
- wysypką atopową – wysypka atopowa może stanowić objaw atopowego zapalenia skóry. Objawy tej choroby również mogą mieć swoje źródło w alergenach pokarmowych lub wziewnych. W miejscu zmian występuje rumień wraz z grudkami, które mogą ulec przekształceniu w nadżerki. Objawom może towarzyszyć suchość skóry i łuszczenie.
Krostki u niemowlaka – co oznaczają?
Krostki u niemowlaka na skórze mogą mieć różną przyczynę. Mogą stanowić wynik podrażnienia skóry wywołanego tarciem. Bardzo częstą przyczyną swędzących krostek u niemowlaka na pupie jest pieluszkowe zapalenie skóry. To stan zapalny, któremu towarzyszą zmiany rumieniowe, świąd oraz krostki lub nadżerki. Stan zapalny najczęściej występuje w miejscu noszenia pieluszki.
Jeśli natomiast swędzące krostki występują na twarzy, policzkach, rękach, tułowiu lub w okolicy zgięć łokciowych i kolanowych, najprawdopodobniej mamy do czynienia z wysypką o charakterze atopowym.
Alarmujące objawy wysypki
Na początku artykułu wspomnieliśmy, że wysypka u dziecka w większości przypadków posiada bardzo łagodny przebieg i nie wymaga leczenia. Może się jednak zdarzyć, że nasze dziecko będzie wymagało konsultacji ze specjalistą. W jakiej sytuacji należy udać się do lekarza?
Alarmującym czynnikiem dla rodzica powinno być szybkie rozprzestrzenianie się zmian, a także towarzysząca im wysoka gorączka, dreszcze lub uporczywy świąd.
Wysypka a pielęgnacja skóry dziecka
Kiedy nasze dziecko zmaga się z wysypką, musimy zadbać o odpowiednią pielęgnację jego skóry. Bardzo ważne, aby była ona dopasowana do wieku dziecka oraz odpowiadała aktualnym potrzebom skóry. Nigdy nie powinniśmy sięgać po kosmetyki o silnym działaniu złuszczającym, rozjaśniającym lub przeznaczone do stosowania tylko przez dorosłych. W ten sposób możemy niepotrzebnie podrażnić delikatną skórę.
Wybierając kosmetyki do pielęgnacji skóry dziecka z wysypką warto upewnić się, że są one bezzapachowe, nie zawierają barwników oraz zawierają substancje konserwujące o niskim potencjale drażniącym i alergizującym.
Jeśli szukasz kosmetyków, które ukoją podrażnioną, suchą i swędzącą skórę maluszka, znajdziesz je w ofercie naszej marki La Roche-Posay. Kosmetykiem, który może być stosowany u dzieci już od 1. dnia życia jest Lipikar Baume AP+M. To kosmetyk skierowany do skóry suchej i skłonnej do atopii. Przynosi jej natychmiastowe ukojenie, minimalizuje dyskomfort i swędzenie oraz uczucie suchości. Skutecznie odżywia skórę i odbudowuje jej warstwę ochronną.
W przypadku odrobinę starszych dzieci, a dokładniej od 3. miesiąca życia świetnie sprawdzi się Cicaplast Baume B5. To kojący balsam o silnie regenerującym działaniu. Koi, zmniejsza zaczerwienienia, odżywia i chroni wymagającą skórę. Odbudowując jej płaszcz hydrolipidowy, zapewnia jej uczucie nawilżenia i odżywienia. Sprawdzi się w przypadku regeneracji podrażnień, odparzeń, i mikrouszkodzeń skóry.
Kolejnym kosmetykiem, który może być stosowany u niemowląt od 3. miesiąca życia jest Toleriane Sensitive Krem. Natychmiast nawilża i koi skórę, łagodząc uczucie ściągnięcia, pieczenia.
Wysypka u dziecka – podsumowanie
Wysypka u dziecka to bardzo częsty problem. Jej przyczyny mogą być bardzo złożone i mieć związek z podrażnieniem skóry lub alergią kontaktową. Mogą stanowić także objaw poważnej infekcji lub choroby.
Jako rodzice (oprócz konsultacji z lekarzem, jeśli taka jest niezbędna) powinniśmy w tym trudnym czasie zadbać o komfort skóry malucha. W tym celu pomogą odpowiednie dermokosmetyki, dopasowane do jego aktualnych potrzeb.
Tekst został zweryfikowany przez mgr inż. Aleksandrę Wójcicką.
Za deklaracje marketingowe odpowiada La Roche-Posay.
Mgr inż. Aleksandra Wójcicka, Specjalista ds. Legislacji i Oceny Bezpieczeństwa
Bibliografia:
- B. A. Cohen, Dermatologia Pediatryczna, wydanie II, Wrocław 2006.
- Prof. dr hab. M.Czarnecka-Operacz, Pieluszkowe zapalenie skóry, https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/skora/61801,pieluszkowe-zapalenie-skory [dostęp: 10.08.2023]
- M. Szczepańska-Putz, Wysypki w przebiegu chorób zakaźnych, [w:] Pediatria, pod red. W. Kawalec, R. Grenda, M. Kulusa, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2013.