Czym jest pieluszkowe zapalenie skóry?
Pieluszkowe zapalenie skóry, czyli rumień pieluszkowy to jedna z najczęstszych zmian chorobowych skóry występujących w wieku noworodkowym i niemowlęcym. Jest to stan zapalny skóry, który pojawia się w miejscu przylegania pieluszki do pupy dziecka. Charakteryzuje się zmianami o charakterze wyprysku (nadżerki, grudki, rumień, złuszczanie naskórka).
Jednak skąd tak naprawdę pieluszkowe zapalenie pojawia się na skórze malucha? Okazuje się, że odparzenia na pupie u niemowlaka mogą być wywołane różnymi czynnikami. Warto zwrócić uwagę, że zarówno tarcie wywołane ruchami nóżek malucha, jak i wilgotne środowisko panujące w pieluszce sprzyja powstawaniu podrażnień i infekcji. Poniżej znajdują się najczęstsze czynniki, jakie mogą wywoływać objawy pieluszkowego zapalenia skóry u noworodka i niemowlęcia:
- częste pocieranie skóry przez pieluszkę;
- uszkodzenie naskórka i obecność wilgoci – prowadzą do uszkodzenia ciągłości naskórka i zaburzają prawidłowe funkcjonowanie warstwy ochronnej skóry. W ten sposób różnego rodzaju alergeny i patogeny znacznie łatwiej przedostają się do głębszych warstw skóry;
- nieodpowiednia higiena dziecka i zbyt rzadkie zmienianie pieluszki;
- uczulenie na alergeny zawarte w pieluszkach – pieluszki, które są wykonane ze sztucznych materiałów, zawierają substancje zapachowe, mogą wywołać reakcję alergiczną w kontakcie z delikatną skórą maluszka.
Warto wspomnieć, że uczulenie pieluszkowe to reakcje alergiczne, które mogą powstawać na skutek kontaktu z bakteriami kałowymi i zasadowym pH moczu dziecka. Wilgoć, która wytwarza się we wnętrzu pieluszki, w połączeniu z wydzielinami organizmu sprzyja powstawaniu podrażnień. Dlatego tak ważna jest prawidłowa higiena maluszka oraz wybieranie pieluszek pozbawionych drażniących substancji chłonnych lub zapachowych. Odparzenie pieluszkowe i krostki mogą nasilić się także w okresach osłabionej odporności dziecka, na przykład w trakcie antybiotykoterapii.
Jak rozpoznać pieluszkowe zapalenie skóry?
Pieluszkowe zapalenie skóry, jak wygląda? To częste pytanie, które zadają sobie rodzice. Wczesne i prawidłowe rozpoznanie objawów jest tutaj ważne, gdyż pozwala na zastosowanie preparatów, które szybko zniwelują dyskomfort i ukoją skórę malucha.
Jednym z pierwszych objawów odparzenia pieluszkowego jest zaczerwienienie skóry (rumień) oraz łuszczenie się naskórka i świąd, który powoduje rozdrażnienie malucha. Jeśli dojdzie do rozwoju procesu zapalnego, może pojawić się obrzęk oraz wspomniane wyżej zmiany skórne w formie pęcherzyków, grudek i nadżerek. Natomiast jeśli w procesie dojdzie do zakażenia drożdżakami, czego objawem są strupki i krosty w odcieniu miodowo-żółtym, należy jak najszybciej udać się z dzieckiem na konsultację z pediatrą. Jeśli pieluszkowe zapalenie skóry przebywa bez krostek i strupków, jesteśmy w stanie poradzić sobie z jego objawami w warunkach domowych.
Skuteczny sposób na odparzenia pieluszkowe
Jeśli mamy do czynienia z łagodną formą odparzenia pieluszkowego, jesteśmy w stanie poradzić sobie z nim samodzielnie. Podkreślimy to jeszcze raz: jeżeli na skórze dziecka zaobserwujesz zmiany, które mogą wskazywać na nadkażenie bakteryjne lub grzybicze, koniecznie skonsultuj się z lekarzem, gdyż koniecznie będzie zastosowanie odpowiedniej farmakoterapii.
Stąd jednym ze sposobów na pieluszkowe zapalenie skóry jest dokładna obserwacja swojego dziecka. Jeśli zauważymy na skórze zmiany wskazujące na pierwsze objawy, postarajmy się znaleźć czynnik, który wywołuje podrażnienie. Mogą to być zarówno materiały, z jakich zrobiona jest pieluszka (stąd dobrym wyborem są pieluchy wykonane z naturalnych, oddychających materiałów), jak i składniki kosmetyków, których używamy do pielęgnacji skóry dziecka.
Oprócz właściwej pielęgnacji, o której opowiemy za chwilę, bardzo ważna jest odpowiednia higiena skóry dziecka i okolic pieluszkowych. Kluczowe jest częste zmienianie pieluch (co 2-3 godziny), nawet jeśli wydaje nam się, że pielucha jest sucha oraz prawidłowe przemywanie okolic intymnych za pomocą wody. U dziewczynek należy robić to od przodu ku tyłowi, aby uniemożliwić przenoszenie się bakterii z okolic odbytu do warg sromowych. Istotne jest także prawidłowe i dokładne osuszanie skóry. Należy robić to w sposób delikatny, bez pocierania. Bardzo ważne jest także wietrzenie skóry i umożliwienie dziecku przebywania bez pieluszki, co przyspiesza regenerację podrażnionej skóry.
Pieluszkowe zapalenie skóry – czym smarować?
Co stosować na odparzenia pieluszkowe? Jeśli mamy do czynienia z łagodnymi zmianami, które nie wymagają konsultacji z lekarzem, powinniśmy zadbać o jak najlepszą regenerację skóry dziecka. W tym celu doskonale sprawdzą się kremy o działaniu ochronnym i regenerującym, bogate w ceramidy, masła i oleje, które zabezpieczą skórę przed utratą nawilżenia, tworząc na jej powierzchni płaszcz ochronny. Podczas kąpieli warto sięgać po emolienty dla niemowląt, które delikatnie oczyszczą skórę, nie naruszając bariery ochronnej skóry.
Kiedy problemem malucha jest odparzona pupa i pieluszkowe zapalenie skóry, nie zaleca się stosowania zasypek i pudrów, ponieważ mogą one spowodować wysuszenie i podrażnienie skóry. Nie zaleca się także kosmetyków perfumowanych i zawierających sztuczne barwniki.
Krem na odparzenia pieluszkowe
Jak już wspomnieliśmy, w przypadku pieluszkowego zapalenia skóry bardzo ważne jest, by sięgać po kosmetyki, które ukoją podrażnioną skórę i wspomogą jej regenerację. Jaki krem na odparzenia dla dzieci okaże się odpowiedni? Warto sięgnąć po Cicaplast Baume B5+, silnie regenerujący balsam kojący. To produkt, który skutecznie regeneruje skórę już od 1 dnia życia. Ten krem na odparzenia pieluszkowe nie zawiera substancji zapachowych, dlatego może być stosowany w przypadku wrażliwej skóry niemowląt.
Oprócz swoich właściwości regeneracyjnych i odbudowujących, krem zapewnia ukojenie podrażnionej i zaczerwienionej skóry, a także nawilża, odżywia i chroni, dzięki zawartości masła shea, cynku i manganu. Dodatkowo znalazł się w nim kojący pantenol, który skutecznie łagodzi swędzenie i pieczenie oraz tribioma, unikatowy kompleks prebiotyczny, który wspomaga równowagę mikrobiomu.
Jak zapobiegać powstawaniu odparzeń od pieluszki
Jak sprawić, by pieluszkowe zapalenie skóry nie nawracało? Jak wspomnieliśmy, podstawą jest prawidłowa higiena dziecka i częsta zmiana pieluszek. Ważne jest również regularne wietrzenie okolicy pieluszkowej. Pupę maluszka najlepiej przemywać przy pomocy wody. Nie zaleca się stosowania chusteczek nawilżanych, gdyż te mogą podrażniać skórę i stać się przyczyną alergii (w szczególności perfumowane).
Aby zapobiec niechcianym otarciom i podrażnieniom, zwróć uwagę na to, czy wybierasz odpowiedni rozmiar pieluszki dla swojego dziecka. Zarówno za duże, jak i za małe mogą stać się przyczyną dyskomfortu, podrażnień, a w ostateczności, bolesnych odparzeń.
Podsumowanie
Pieluszkowe zapalenie skóry jest problematyczne zarówno dla maluszka, jak i rodzica. Dlatego też, aby przynieść ukojenie wymagającej skórze dziecka w tym okresie, warto sięgać po bezzapachowe kosmetyki o sprawdzonych formułach, które ukoją i zregenerują podrażnioną skórę. Pamiętajmy, że w przypadku odparzeń od pieluszki bardzo ważną rolę odgrywa profilaktyka.
Bibliografia:
- Czarnecka-Operacz M., Jenerowicz D. Pieluszkowe zapalenie skóry. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/skora/61801,pieluszkowe-zapalenie-skory [dostęp: 02.08.2023]
- Wilmont A., Doboszyńska A. Pieluszkowe zapalenie skóry u dzieci. Pediatr Med Rodz 2012