Leczenie alergii skórnej

Article Read Duration 9 min. czas czytania

Skóra to bez wątpienia jeden z najważniejszych organów w ciele człowieka, który pełni wiele istotnych funkcji. Jedną z nich jest ochrona narządów wewnętrznych przed potencjalnie niebezpiecznymi substancjami. Niestety to wszystko powoduje, że alergia skórna jest zdecydowanie najczęściej występującym schorzeniem o podłożu alergicznym. To, jak wyglądają symptomy takiego uczulenia, zależy w dużej mierze od rodzaju alergii. W tym artykule przyjrzymy się bliżej leczeniu alergii, które nierzadko może być dość problematyczne i wymagać od nas sporej dozy cierpliwości. Co zrobić, kiedy na swojej skórze dostrzeżemy objawy alergii? Jak właściwie rozpoznać konkretne reakcje skórne i jakie są metody leczenia alergii?

Co wyróżnia alergię skórną?

Tak naprawdę objawy alergii mogą dotknąć naszą skórę w różnych okolicznościach – zdarza się, że ich powodem są alergeny pokarmowe, które przyczyniają się do powstawania wysypki i stanu zapalnego. Niemniej alergia pokarmowa najczęściej objawia się poprzez mdłości, wymioty czy ból brzucha, z kolei objawy alergii skórnej koncentrują się niemal wyłącznie w obrębie tego największego organu w organizmie człowieka.

W przypadku reakcji alergicznych skóry mówimy nie tylko o wysypce i czerwonych plamach, ale także o uczuciu świądu, pieczenia i ściągnięcia. Na skórze widoczny jest wyraźny obrzęk i stan zapalny, w dodatku bardzo często staje się ona wyjątkowo przesuszona i szorstka. Jeżeli objawy schorzenia przybierają ostry przebieg, zmiany skórne mogą nawet powodować ból.

Główne rodzaje alergii skórnej

Występują trzy główne typy alergicznej wysypki:

1) pokrzywka alergiczna: powszechna wysypka alergiczna, występująca błyskawicznie w odpowiedzi na kontakt skóry z określoną substancją, na spożyty pokarm lub przyjęty lek. To rozległa, wypukła, czerwona i wyjątkowo swędząca wysypka;

2) alergiczne kontaktowe zapalenie skóry: łuszcząca się, swędząca i piekąca wysypka, której czasem towarzyszą pęcherze lub sączące się zmiany, występująca po przedłużonym kontakcie skóry z substancją, na którą jest uczulona. Taka czerwona wysypka alergiczna może utrzymywać się wiele tygodni. Pojawia się około 48 godzin po ekspozycji. Najczęściej występujące alergeny kontaktowe to: nikiel, silne środki dezynfekujące i chemia gospodarcza. W wielu przypadkach przyczynami są dodatki obecne w kosmetykach służących do makijażu i pielęgnacji skóry;

3) atopowe zapalenie skóry (egzema): przy atopowym zapaleniu skóry ochronna warstwa hydrolipidowa skóry jest uszkodzona, co umożliwia przenikanie przez nią alergenów i substancji drażniących do głębszych warstw skóry, powodując stan zapalny (zaczerwienienie, świąd, suchość i pęcherze). Rozpoczyna to cykl swędzenia-drapania, który może zakłócać sen i obniżać jakość życia, zwłaszcza w przypadku dzieci.

Oprócz tego możemy wyróżnić również alergiczne zapalenie spojówek, które może zostać wywołane przez czynniki środowiskowe, takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu i zarodniki pleśni, ale też sierść zwierząt. W takich wypadkach występuje łzawienie oczu, świąd, zaczerwienienie w obrębie gałek ocznych, a czasem też zwiększona wrażliwość na światło. Podobne pochodzenie ma tzw. katar sienny, czyli alergiczny nieżyt nosa.

Jak leczyć alergię skórną?

Należy pamiętać o tym, aby nie ignorować objawów alergii w obrębie skóry, ponieważ może to powodować nasilenie się symptomów. Nawet jeżeli uda nam się zmniejszyć dyskomfort przy pomocy domowych sposobów, zmiany skórne mogą nawracać i przyczyniać się do pogorszenia jakości naszego życia. Dlatego też, by móc skupić się na właściwym leczeniu alergii skórnej, należy bezwzględnie skontaktować się z lekarzem – w tym wypadku alergologiem. Dobrym rozwiązaniem będzie również konsultacja z dermatologiem, który dokładnie przyjrzy się skórze i w razie potrzeby skieruje nas do odpowiedniego specjalisty.

W przypadku diagnostyki alergologicznej wykonuje się najczęściej dwa rodzaje testów: punktowe testy skórne oraz naskórkowe testy płatkowe.

Skórne testy punktowe

Ten typ badania jest przeprowadzany zazwyczaj wtedy, gdy u pacjenta podejrzewane jest atopowe zapalenie skóry, okazjonalnie może być wykonane wówczas, kiedy prawdopodobną przyczyną alergii jest przyjmowany lek.

Skórne testy punktowe bywają bardzo pomocne, jeśli przedmiotem diagnozy są tzw. alergeny wziewne, a więc wspomniane pyłki roślin, roztocza kurzu, pleśń i inne zanieczyszczenie powietrza oraz sierść zwierząt. Dodatkowo są przydatne u pacjentów z alergicznym nieżytem nosa lub cierpiącym na całoroczne zapalenie spojówek. Co więcej, testy punktowe mogą nawet sprawdzić się w przypadku wykrywania alergenów pokarmowych.

Jak wygląda takie badanie? Na zdrowym fragmencie skóry, najczęściej w okolicy przedramienia, aplikuje się kroplę alergenu, po czym następuje niewielkie nakłucie skóry. Jest ono konieczne, by alergen mógł wniknąć do górnych warstw naskórka. Dodatkowo nakładane są również dwie kontrole: roztwór histaminy (który powoduje natychmiastową reakcję na skórze) i roztwór soli fizjologicznej.

Wyniki badania można zaobserwować już po upływie około 20 minut. Jeżeli w miejscu aplikacji alergenu pojawi się uczucie swędzenia oraz obrzęk zbliżony średnicą lub większy od zmiany spowodowanej przez działanie histaminy, wynik jest dodatni i wskazuje na uczulenie.

Warto podkreślić, że skórne testy punktowe wykazują dużą skuteczność, a przede wszystkim są bezpieczne nawet dla dzieci od 4. roku życia.

Naskórkowe testy płatkowe

Naskórkowe testy płatkowe są stosowane przez lekarzy dość wszechstronnie, jednak najczęściej służą do diagnostyki wyprysku spowodowanego przez kontaktowe zapalenie skóry. W takim wypadku bierze się pod uwagę alergię, której objawy są widoczne nieco później, bo na ok. 24 godziny po bezpośredniej styczności z alergenem. Badanie poprzedza oczywiście szczegółowy wywiad z pacjentem, w trakcie którego specjalista może określić, na jakie substancje jest najczęściej narażony w domu, w środowisku pracy czy też w najbliższym otoczeniu.

Test opiera się na przyklejeniu do zdrowej skóry pleców plastrów z alergenami zatopionymi w wazelinie. Plastry powinny pozostać na skórze przez 48 godzin, po których dokonuje się pierwszego odczytu. Kolejny odczyt zostaje powtórzony po upływie trzeciej doby. Co bardzo ważne: bezwzględnym zaleceniem dla pacjenta jest niemoczenie miejsca na skórze, w którym znajduje się plaster.

Wynik określa się poprzez zakres zmian występujących na skórze. Jeżeli jest to jedynie rumień, wynik uznaje się za ujemny. Jeśli oprócz zaczerwienienia widoczne są grudki i pęcherzyki, można mówić o reakcji alergicznej.

W przypadku naskórkowych testów płatkowych bardzo często diagnozuje się uczulenie na metale, takie jak nikiel, chrom i kobalt. Oprócz tego można wskazać, czy nawracająca reakcja alergiczna obejmuje substancje zapachowe, barwniki, konserwanty lub leki.

Alergia skórna – leczenie

Co zrobić, kiedy zmagamy się z objawami, które daje alergia? Jak leczyć zmiany skórne? Leczenie alergii skórnej może przebiegać dwutorowo, a więc doustnie lub miejscowo. Na początku lekarz z pewnością zaleci nam preparaty stosowane miejscowo, czyli bezpośrednio na skórę. Będą miały one postać kremów, maści i płynów, a podstawowym składnikiem są tutaj kortykosteroidy (inaczej glikokortykosteroidy), które wykazują działanie przeciwzapalne, a przy tym pobudzają organizm do szybszego zwalczenia problemów. Należy jednak pamiętać, by były one stosowane krótko – długotrwała terapia może spowodować uszkodzenia naskórka, przebarwienia i rozstępy.

Alternatywą dla glikokorykosteroidów są inhibitory kalcyneuryny o działaniu immunosupresyjnym. Ponieważ są one łagodniejsze, mogą być stosowane także w obrębie szczególnie wrażliwej skóry, np. na twarzy. Dodatkowo, jeżeli dojdzie do nadkażenia bakteryjnego lub grzybiczego – co również może wywołać alergia – leczenie może obejmować antybiotyki.

Jeżeli przebieg reakcji alergicznej jest wyjątkowo ostry lub preparaty stosowane miejscowo nie przyniosły większych rezultatów, wprowadzane jest leczenie doustne – glikokortykosteroidy są tutaj jednak przyjmowane wyłącznie w przypadku rozległych stanów zapalnych skóry. Ich miejsce zajmują leki przeciwhistaminowe, takie jak cetyryzyna, azelastyna czy bilastyna. Blokują one ryzyko wystąpienia alergii poprzez hamowanie receptorów dla histaminy. Zdarza się też, że oprócz leków przeciwhistaminowych przyjmowane są doustnie leki immunosupresyjne.

Dodatkowo elementem leczenia mogą być leki niesteroidowe, takie jak kwas acetylosalicylowy, czyli popularna aspiryna. Wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

Czy można pozbyć się alergii?

Obecnie jedynym możliwym sposobem całkowitego wyleczenia alergii jest przeprowadzenie tzw. odczulania. Można je wykonać już od 5. roku życia w przypadku uczulenia na pyłki roślin, sierść, niektóre rodzaje pleśni i jad.

Odczulanie polega na regularnym podawaniu wyciągów alergenowych, co prowadzi do wytworzenia odporności na czynniki wywołujące reakcję alergiczną. Warto jednak mieć na uwadze, że cały proces trwa bardzo długo, bo może obejmować okres nawet 5 lat. Dodatkowo odczulanie nie zawsze jest możliwe u każdego pacjenta – przeciwwskazaniem będą chociażby zaburzenia układu immunologicznego.

Czy można pozbyć się alergii?

Obecnie jedynym możliwym sposobem całkowitego wyleczenia alergii jest przeprowadzenie tzw. odczulania. Można je wykonać już od 5. roku życia w przypadku uczulenia na pyłki roślin, sierść, niektóre rodzaje pleśni i jad.

Odczulanie polega na regularnym podawaniu wyciągów alergenowych, co prowadzi do wytworzenia odporności na czynniki wywołujące reakcję alergiczną. Warto jednak mieć na uwadze, że cały proces trwa bardzo długo, bo może obejmować okres nawet 5 lat. Dodatkowo odczulanie nie zawsze jest możliwe u każdego pacjenta – przeciwwskazaniem będą chociażby zaburzenia układu immunologicznego.

Pielęgnacja skóry skłonnej do alergii

Chociaż zarówno leki przeciwhistaminowe, jak i glikokortykosteroidy mogą przynieść bardzo pozytywne efekty w trakcie trwania terapii, nie zapominajmy także o tym, jak ważna jest pielęgnacja skóry alergicznej.

Skóra skłonna do alergii swędzi, piecze i wydaje się podrażniona po zastosowaniu nieodpowiednio dobranych produktów lub w odpowiedzi na czynniki środowiskowe, takie jak: zanieczyszczenie powietrza, pył lub proszek do prania. Wiele kobiet decyduje się nawet na całkowitą rezygnację z kosmetyków w celu złagodzenia symptomów. Prawda jest taka, że skóra skłonna do alergii wymaga stosowania odpowiednich produktów pielęgnacyjnych, aby zmniejszyć objawy skóry skłonnej do alergii.

Rutyna pielęgnacyjna skóry skłonnej do alergii

Rutyna pielęgnacyjna skóry alergicznej powinna zostać skomponowana z dużą ostrożnością. W celu dopasowania odpowiednich kosmetyków możemy zasięgnąć porady dermatologa. Bardzo ważne jest zwracanie uwagi na skład produktów – nierzadko o występowaniu potencjalnych alergenów producent informuje już na opakowaniu. Dzięki temu będziemy mogli uniknąć narażenia na alergeny kontaktowe.

Oczyszczanie skóry alergicznej

Pielęgnacja skóry alergicznej obowiązkowo powinna rozpocząć się od oczyszczania. Pozwala ono usunąć alergeny z powierzchni skóry, więc jest kluczowym etapem pielęgnacji skóry skłonnej do reakcji alergicznych. Najlepszym wyborem są formuły bez spłukiwania, które skutecznie usuwają wszelkie zanieczyszczenia, alergeny i substancje drażniące z powierzchni skóry, nie naruszając przy tym jej ochronnej warstwy powierzchniowej (co tylko pogorszyłoby alergiczną wysypkę).

Toleriane emulsja oczyszczająca - packshot | La Roche-Posay

 Do demakijażu i oczyszczania twarzy polecamy Toleriane łagodną emulsję oczyszczającą. Jej skład to wyłącznie niezbędne i delikatne składniki aktywne, za sprawą których możliwe jest łagodne i zarazem skuteczne usunięcie pozostałości kosmetyków kolorowych oraz innych zanieczyszczeń. Produkt marki La Roche-Posay posiada kremową konsystencję i nie wymaga pocierania. Pozostawia skórę ukojoną, redukując uczucie dyskomfortu.

Woda termalna - packshot | La Roche-Posay

 W trakcie leczenia skóry ze skłonnością do wysypek alergicznych, Twoją cudowną bronią wspomagającą w butelce będzie woda termalna. To niezwykle delikatna, chłodząca mgiełka, której naturalne antyoksydacyjne właściwości błyskawicznie łagodzą i koją alergiczne reakcje skórne. To środek, który trzeba zawsze mieć pod ręką! Po spryskaniu zostaw na skórze na kilka minut, a następnie delikatnie osusz.

Nawilżanie skóry alergicznej

Nie zapominajmy oczywiście o roli, jaką w pielęgnacji skóry skłonnej do alergii odgrywa właściwe nawilżanie. Stałe dostarczanie skórze substancji o właściwościach nawilżających, odżywczych i natłuszczających wspiera jej naturalną barierę hydrolipidową, wzmacnia funkcje ochronne i przyspiesza gojenie się zmian skórnych.

Toleriane Dermallergo krem - packshot

Jak złagodzić swędzenie skóry przy alergii? Jeśli masz skórę bardzo wrażliwą lub skłonną do reakcji alergicznych, najlepszym wyborem będzie krem Toleriane Dermallergo. To bogaty, odżywczy krem z wodą termalną La Roche-Posay. W składzie znalazły się m.in. neurosensyna, sphingobium, masło shea oraz skwalan. Produkt zapewnia natychmiastowe nawilżenie i ukojenie. Redukuje zaczerwienienia i podrażnienia, a przy tym wzmacnia barierę ochronną skóry. To kosmetyk rekomendowany szczególnie w przypadku skóry suchej.

TOLERIANE DERMALLERGO FLUID

Jeśli masz skórę tłustą lub mieszaną, Twoim sprzymierzeńcem będzie Toleriane Dermallergo Fluid. Posiada on lekką, nietłustą konsystencję. Równie skutecznie redukuje dyskomfort, łagodząc skórę i dostarczając jej niezbędnej dawki nawilżenia. Jego regularne stosowanie sprawia, że oznaki nadwrażliwości skóry zostają znacząco zmniejszone, dzięki czemu jest ona silniejsza w walce z czynnikami zewnętrznymi.

Produkty do pielęgnacji z gamy Toleriane są odpowiednie do pielęgnacji okolic oczu, przynosząc intensywne ukojenie skórze całej twarzy oraz skłonnej do alergii skórze wokół oczu. Formuły zostały przetestowane na typach skóry, które reagują na przynajmniej dwa alergeny i uzyskały pozytywną ocenę 99% kobiet. Ich konsystencja łatwo się rozprowadza i szybko wnika w skórę, bez konieczności wcierania, co mogłoby potencjalnie zaostrzyć alergiczne reakcje skórne.

Alergia skórna – leczenie domowe

Poza wspomnianą rutyną pielęgnacyjną w trakcie domowej terapii przeciwalergicznej bardzo ważne jest także stosowanie się do kilku prostych zasad z zakresu naszego stylu życia. Pozwoli nam to nie tylko sukcesywnie zwalczać objawy alergii skórnej, ale także lepiej dbać o wygląd i kondycję naszej skóry.

  • Pamiętaj o tym, żeby, o ile to możliwe, unikać kontaktu z alergenem. Jeżeli po specjalistycznych badaniach wiesz już, które czynniki powodują wystąpienie objawów alergii, postaraj się ograniczyć ekspozycję na nie.
  • Troszcz się o swoją skórę także od środka. Nie zapominaj o przyjmowaniu odpowiedniej ilości płynów, jak i o zbilansowanej diecie, w której nie zabraknie miejsca na witaminy i minerały poprawiające wygląd skóry oraz ogólną odporność organizmu.
  • W miarę możliwości unikaj noszenia odzieży wykonanej ze sztucznych, szorstkich materiałów.
  • Postaraj się nie drapać zmian skórnych ani zbyt mocno ich nie pocierać. Po kąpieli delikatnie osusz skórę, przykładając do niej ręcznik.
  • Nawet jeżeli główne objawy ustąpią, nadal stosuj kosmetyki przeznaczone do skóry skłonnej do alergii.

Leczenie alergii na skórze – podsumowanie

Jak wynika z powyższego artykułu, alergia skórna może przyjmować różnorodne oblicza i dawać szereg objawów, które znacząco wpływają na samopoczucie i jakość życia. Dlatego tak istotne jest, aby poddać się specjalistycznej diagnozie i dowiedzieć się, jaki czynnik jest odpowiedzialny za zmiany skórne. Właściwa diagnoza to absolutna podstawa w skutecznym leczeniu alergii.

W trakcie terapii należy pamiętać o tym, aby unikać kontaktu z alergenem, a do tego przyjmować leki wyłącznie zgodnie z zaleceniami lekarza. Jeżeli zajdzie taka konieczność, alergolog może zaproponować przeprowadzenie odczulania. W wielu jednak przypadkach życie z alergią skórną jest możliwe za sprawą stosowania właściwej pielęgnacji i dbania o zdrowe nawyki.

  1. Jenerewicz D., Alergie skórne – testy, https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/64114,testy-skorne [dostęp: 13.09.2022].
  2. Lewandowska I., Wyprysk, czyli egzema jako jedna z najczęstszych chorób alergicznych skóry, „Pielęgniarstwo Polskie” 2013, t. 2, nr 48.
  3. Materiały z I Interdyscyplinarnej Akademii Atopii organizowanej przez Sekcję Dermatologiczną Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, Katedrę i Klinikę Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Oddział Morski Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego (dostęp online).
Na zdjęciu widoczny jest znak zapytania La Roche-Posay

Czy wiesz
o tym?

DidYouKnow Desktop 1 | La Roche Posay

W przypadku braku właściwej pielęgnacji, skóra wrażliwa zwiększa ryzyko rozwinięcia się zdiagnozowanej alergii skórnej 2-5-krotnie*.

* Źródło: FARAGE 2008 British Association of Dermatologists. British Journal of Dermatology 2008 159, pp231–266

MAMY TAKŻE
COŚ NA TO

TOLERIANE to seria produktów przeznaczonych do nawilżania, kojenia i ochrony skóry wrażliwej i skłonnej do alergii.

NASZE ZOBOWIĄZANIA
W KWESTII BEZPIECZEŃSTWA

Standardy bezpieczeństwa wykraczające poza międzynarodowe regulacje kosmetyczne.

zobowiązania w kwestii bezpieczeństwa testowany alergologicznie model zbliżenie | La Roche Posay

100% DERMOKOSMETYKÓW
PRZETESTOWANYCH POD KĄTEM MINIMALIZACJI ALERGII

Pokaż więcej
Nieustannie zbieramy informację na temat doświadczeń pacjentów z naszymi produktami w celu poprawy ich formuł.
zobowiązania w kwestii bezpieczeństwa ohrona formuły | La Roche Posay

OCHRONA FORMUŁY
MIMO UPŁYWU CZASU

Pokaż więcej
Zabezpieczające opakowania, pozwalające na zastosowanie wyłącznie niezbędnych środków konserwujących, by zagwarantować niezmienną tolerancję i skuteczność.
zobowiązania w kwestii bezpieczeństwa ochrona skuteczna dawka aktywna | La Roche Posay

SKŁADNIKI
WE WŁAŚCIWYMSTĘŻENIU AKTYWNYM

Pokaż więcej
Dermokosmetyki, opracowane we współpracy z dermatologiem i toksykologiem, zawierają tylko niezbędne składniki we właściwych stężeniach.
zobowiązania w kwestii bezpieczeństwa skóra model dziecko | La Roche Posay

PRZETESTOWANE
NA SKÓRZE BARDZO WRAŻLIWEJ

Pokaż więcej
Tolerancja potwierdzona na najwrażliwszej skórze: reaktywnej, skłonnej do niedoskonałości i alergii, atopowej lub osłabionej przez leczenie antynowotworowe.