Co to jest mikrobiom skóry?

Zastanawiasz się, dlaczego Twoja skóra jest podrażniona, przesuszona lub pojawiają się na niej niedoskonałości? To może być oznaka zaburzonego mikrobiomu. Jednak czym tak naprawdę on jest? Pojęcie mikrobiomu swoją popularność zyskało stosunkowo niedawno, bo w 2001 roku. Za jego odkryciem stoi Joshua Legerberg, amerykański genetyk i mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla. 

Mikrobiom – co to takiego? Choć nie widzimy ich gołym okiem, powierzchnię naszej skóry zamieszkują mikroorganizmy w postaci bakterii, grzybów, roztoczy i wirusów. Być może wyda Ci się to przerażające, jednak ich obecność w odpowiednich ilościach jest kluczowa dla zachowania równowagi. Co więcej, wspomniane drobnoustroje dzięki występującym pomiędzy nimi zależnościom stanowią pierwszą linię obrony przed czynnikami patogennymi, pochodzącymi ze środowiska zewnętrznego. W ten sposób chronią skórę przed dyskomfortem w postaci przesuszenia, podrażnienia czy mikrouszkodzeń, a w efekcie również przed chorobami skóry.

Warto podkreślić, że lokalizacja mikrobiomu nie jest przypadkowa. Stąd możemy mówić o mikrobiomie skóry, jelit, dróg oddechowych czy jamy ustnej. Szacuje się, że na 1 cm2 skóry może znajdować się nawet milion bakterii. Dokładny skład mikrobiomu nie został w dalszym ciągu w pełni poznany. Może wynikać to z faktu, że każdy z nas posiada swój unikalny mikrobiom, na którego ostateczny skład mogą mieć wpływ różne czynniki. Co ciekawe, wpływ na skład mikrobiomu u noworodka może mieć to, czy poród odbył się poprzez cesarskie cięcie czy drogami natury. Skład mikrobiomu skóry zmienia się wraz z wiekiem, a jego różnorodność może zależeć od płci, stylu życia, higieny, przyjmowanych leków (antybiotykoterapia), diety, a także pielęgnacji. 

Aby mikrobiom skóry mógł pełnić swoją funkcję, jaką jest ochrona przed patogenami, musi cechować się określoną różnorodnością oraz wielkością. Jeśli dojdzie do zaburzenia tej równowagi, bariera ochronna skóry zostaje uszkodzona, co może stać nie tylko przyczyną podrażnień czy stanów zapalnych. Zaburzona równowaga mikrobiomu bardzo często wiąże się z występowaniem takich chorób jak: AZS, trądzik (pospolity i różowaty), łuszczyca czy ŁZS.

Czynniki, które mogą doprowadzić do zaburzenia homeostazy mikrobiomu skóry twarzy to:
• zanieczyszczenia środowiska;
• promieniowanie UV;
• przewlekły stres;
• zaburzenia hormonalne;
• stosowanie antybiotyków;
• uszkodzenia skóry;
• obecność chorób o podłożu endokrynologicznym i autoimmunologicznym;
• dieta bogata w cukry, a uboga w błonnik i NNKT;
• niewłaściwa pielęgnacja, opierająca się na stosowaniu silnych substancji oczyszczających.

Mikrobiom a trądzik

Negatywny wpływ na mikrobiom naszej skóry mogą mieć także wybrane dermatozy. Wiedza na ten temat jest istotna, gdyż wspieranie równowagi mikrobiomu może mieć znaczący wpływ na złagodzenie objawów danego problemu i poprawę kondycji skóry.

W jaki sposób mikrobiom wpływa na skórę z niedoskonałościami? Okazuje się, że zaburzenie równowagi bakterii ma znaczący wpływ na nasilenie objawów trądziku. Naszą skórę, a dokładnie ujścia gruczołów łojowych zamieszkują bakterie Cutibacterium acnes. Ich nadmiar prowadzi do zaburzenia prawidłowej keratynizacji (złuszczania naskórka). W efekcie pory skóry zostają zatkane, a to z kolei stwarza doskonałe warunki do ich dalszego rozwoju i pojawienia się niedoskonałości.

Wspieranie równowagi mikrobiomu i zadbanie o barierę ochronną skóry pełni niezwykle ważną rolę w walce z niedoskonałościami. Pomocny okaże się składnik Phylobioma, który znajdziesz w dermokosmetykach do pielęgnacji twarzy La Roche-Posay: Kremie Effaclar DUO+M oraz Żelu Oczyszczającym Effaclar. Phylobioma to przełomowa substancja aktywna, która pomaga łagodzić i redukować niedoskonałości poprzez zmniejszanie namnażania się bakterii C. acnes IA1. Dodatkowo, Phylobioma wspiera mikrobiom skóry.

Mikrobiom a AZS

Dbanie o równowagę mikrobiomu skóry jest niezwykle ważne również w przypadku atopowego zapalenia skóry. Osoby z AZS na co dzień zmagają się z defektem bariery naskórkowej i zaburzeniami funkcjonowania układu odpornościowego. W wyniku tego dochodzi także do zmiany składu mikrobiomu skóry i ostatecznie jego zaburzenia. Dbanie o odbudowę warstwy hydrolipidowej i równowagę mikrobiomu jest niezwykle pomocne w łagodzeniu objawów AZS, do których można zaliczyć nieprzyjemne, silne uczucie swędzenia czy bardzo suchą skórę. 

Mikrobiom a mikrobiota – różnice

Przeglądając różnego rodzaju informacje na temat mikrobiomu można zauważyć, że bardzo często jest on stosowany zamiennie ze słowem mikrobiota. Czy mikrobiom i mikrobiota to to samo?

Mikrobiota to wszystkie mikroorganizmy, które zasiedlają nasz organizm. Z kolei mikrobiom to zbiór genomów mikroorganizmów występujących w określonym środowisku. Oznacza to, że mikrobiom wchodzi w skład mikrobioty. 

Jakie funkcje pełni mikrobiom skóry?

Dlaczego zachowanie równowagi mikrobiomu skóry twarzy jest tak istotne?
• Mikrobiom wzmacnia barierę ochronną skóry – obecne na skórze bakterie i grzyby rozkładają pot i sebum, uszczelniając tym samym barierę naskórka. Dzięki temu nie tylko zapobiegają nadmiernej ucieczce wody, ale również wzmacniają odporność skóry na szkodliwy wpływ czynników zewnętrznych, np. promieniowanie.
• Ochraniają skórę przed patogennymi mikroorganizmami biorąc udział w syntezie enzymów.
• Wpływają na utrzymanie właściwego pH skóry – dzięki temu prawidłowy proces złuszczania naskórka zostaje zachowany i nie dochodzi do rozwoju chorobotwórczych patogenów. 

Jak dbać o mikrobiom skóry twarzy?

Jak już zasygnalizowaliśmy, jedną z częstych przyczyn zaburzonej równowagi mikrobiomu jest nieodpowiednia pielęgnacja. Stosowanie kosmetyków zawierających składniki o bardzo silnym działaniu oczyszczającym i pianotwórczym, sięganie po produkty o niskim pH, a także brak regularnego nawilżania i dostarczania skórze dobrych bakterii za pomocą kremów z probiotykami, to tylko niektóre z przyczyn.

Jak dbać o mikrobiom skóry? Przede wszystkim powinniśmy unikać agresywnego oczyszczania i zbyt częstego złuszczania naskórka, zarówno przy użyciu peelingów mechanicznych, jak i kwasowych. Ważne jest dokładne, ale łagodne oczyszczanie skóry twarzy, tonizacja, która przywróci jej prawidłowe pH oraz właściwe nawilżanie skóry.
Z tego względu coraz większym zainteresowaniem cieszą się probiotyki na skórę twarzy. Można znaleźć je zarówno w kremie, jak i serum do twarzy. Probiotyki to kultury dobrych bakterii lub drożdży, które przyczyniają się do odbudowy zaburzonej równowagi mikrobiomu. W kosmetykach do twarzy wspierających mikrobiom można znaleźć także prebiotyki i synbiotyki. Prebiotyki to pożywienie dla bakterii i grzybów, które przyczynia się do ich wzrostu na skórze, natomiast synbiotyki to połączenie probiotyku i prebiotyku.

Kosmetyki z probiotykami, które warto stosować

Jaki probiotyk na skórę wybrać? Jeśli szukasz kosmetyków, które pomogą przywrócić równowagę mikrobiomu Twojej skóry, sprawdź, jakie produkty w swojej ofercie posiada La Roche-Posay.

Jak już zasygnalizowaliśmy, aby nie dopuścić do naruszenia mikrobiomu, bardzo ważne jest odpowiednie oczyszczanie skóry. Powinno być przeprowadzone przy użyciu kosmetyków o łagodnym działaniu, które nie naruszą jej warstwy hydrolipidowej. W tym celu świetnie sprawdzi się Effaclar H Iso-Biome Krem myjący. Produkt ten nie tylko wspiera równowagę mikrobiomu skóry, ale również łagodnie oczyszcza uwrażliwioną skórę, zapewniając ukojenie i nawilżenie. 

W przypadku skóry tłustej, skłonnej do trądziku, ale również wrażliwej, bardzo dobrze sprawdzi się Effaclar Żel Oczyszczający. Jego formuła została wzbogacona w Phylobioma, składnik, który zapobiega namnażaniu się bakterii odpowiedzialnych za nasilanie objawów trądziku. Żel w zauważalny sposób redukuje niedoskonałości i nadmiar sebum pozostawiając skórę czystą i odświeżoną, nie wysuszając jej.

Dla osiągnięcia jak najlepszych efektów, warto stosować go razem z kremem Effaclar Duo+M. To krem o potrójnym działaniu przeciwko zaskórnikom i wypryskom, przebarwieniom potrądzikowym oraz nawrotom niedoskonałości. Produkt posiada lekką, kremowo-żelową konsystencję, która nie pozostawia filmu na skórze. Jest odpowiedni również dla skóry wrażliwej.

Jakie serum z probiotykiem wybrać? Jeśli szukasz produktu, który jest odpowiedni do codziennego stosowania, wybierz Serum Tolleriane Ultra Dermallergo. Zawiera 0,1% neurosensyny, która zmniejsza reaktywność i nadwrażliwość skóry oraz minimalizuje towarzyszący temu dyskomfort. Dodatkowo, serum wzmacnia barierę hydrolipidową skóry, pozostawiając ją ukojoną i nawilżoną. Na noc postaw na duet z kremem Toleriane Dermallergo Noc.

Po jaki krem z prebiotykami sięgnąć, jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że równowaga mikrobiomu skóry została naruszona? W tym celu świetnie sprawdzi się Cicaplast Baume B5+. To silnie regenerujący balsam kojący, który wspiera i przyspiesza proces regeneracji bariery ochronnej skóry. Zawarty w nim madekasozyd działa przeciwzapalnie i regenerująco. Tribioma, czyli innowacyjny i opatentowany składnik wspiera równowagę mikrobiomu, a pantenol niweluje pieczenie i swędzenie. Warto też wspomnieć o balsamie do ciała, przeciw swędzeniu i nawracającej suchości skóry, Lipikar Baume AP+M. W składzie ma niacynamid, masło shea, a także kompleks składników aktywnych Aqua Posase Filiformis przywracających równowagę mikrobiomu skóry.

Jeśli szukasz kremu prebiotycznego do twarzy o lekkiej konsystencji, sięgnij po Toleriane Sensitive Krem. Zapewnia intensywne nawilżenie, regeneruje barierę ochronną skóry, a także łagodzi uczucie ściągnięcia, pieczenia i kłucia. Znajdziesz w nim odbudowujące ceramidy, kojącą wodę termalną oraz glicerynę o właściwościach nawilżających.

Podsumowanie

Równowaga mikrobiomu to podstawa zdrowej i promiennej skóry. Niewłaściwa dieta, czynniki zewnętrzne czy niedopasowana do potrzeb skóry pielęgnacja mogą zaburzać prawidłowe funkcjonowanie naszego mikrobiomu. Dlatego też, by przywrócić niezbędną homeostazę, bardzo ważne jest unikanie czynników, które mogą uszkadzać barierę ochronną skóry i prowadzić do namnażania się patogennych mikroorganizmów. W tym celu nieoceniona okaże się odpowiednia, bogata w witaminy i substancje odżywcze dieta oraz pielęgnacja. Kosmetyki zawierające probiotyki mogą w zauważalny sposób przywrócić równowagę mikrobiomu Twojej skóry.