Krosty na twarzy – poznaj przyczyny ich powstawania i trądzikową mapę twarzy

Article Read Duration 8 min. czas czytania

Niezależnie od tego, jaki posiadamy rodzaj skóry, na naszej twarzy mogą pojawiać się niedoskonałości. Ich umiejscowienie na konkretnym obszarze skóry jest najczęściej uwarunkowane wiekiem, ale także potencjalnymi czynnikami, które mogą nasilać pojawianie się krost na nosie, czole czy policzkach. Dlatego przyjrzymy się bliżej poszczególnym partiom twarzy oraz niedoskonałościom, które najczęściej na nich występują. Wskażemy też istotne różnice, które dzielą trądzik młodzieńczy i trądzik dorosłych.

Ropne krostki na twarzy. Jak się pojawiają?

Warto pamiętać, że wypryski na twarzy zdarzają się u każdego – nie musi być to powiązane z trądzikiem pospolitym czy jego odmianami (jak trądzik grudkowo-krostkowy). Zmiany mogą mieć charakter przejściowy i wynikać z tymczasowo występujących czynników. Na kondycję skóry może negatywnie wpłynąć na przykład nieodpowiednia pielęgnacja, powodując m.in. rozszerzone pory, przesuszenie czy właśnie występowanie krostek.

Niedoskonałości zazwyczaj wiążą się ze wzmożoną pracą gruczołów łojowych, które produkują nadmierną ilość sebum. Stanowi to doskonałe środowisko do rozwoju bakterii Cutibacterium acnes. Są one częścią naturalnego mikrobiomu skóry, jednak ich intensywne namnażanie się stanowi bezpośrednią przyczynę powstawania trądziku. W połączeniu z zaburzonym procesem złuszczania się martwego naskórka może dojść do zablokowania ujścia gruczołu łojowego – wówczas sebum, pot, komórki naskórka i inne zanieczyszczenia gromadzą się w jego wnętrzu.

Zatkane pory z czasem mogą doprowadzić do pojawienia się podskórnych krostek na twarzy (najczęściej są to zaskórniki zamknięte), ale też do aktywnych stanów zapalnych. Oczyszczanie to jeden z najważniejszych etapów każdej rutyny pielęgnacyjnej. Jeśli nie dbamy o właściwą higienę  i narażamy skórę na dodatkowe uszkodzenia, m.in. poprzez ekspozycję na promieniowanie UV, krostek może pojawiać się więcej.

Pojedyncze, okresowe występowanie niedoskonałości nie oznacza od razu, że zmagamy się z trądzikiem. Jeżeli jednak wypryski pojawiają się w dużych ilościach i nawracają, ilekroć uda nam się zredukować ich widoczność, warto rozważyć konsultację z profesjonalistą, który w razie konieczności wykluczy trądzik krostkowy lub inną odmianę trądziku pospolitego.

Chcąc natomiast skutecznie pozbyć się nawet małych krostek na twarzy, dobrze jest zwrócić uwagę, na którym obszarze skóry występują. Mogą wynikać z wieku, ale również z innej potencjalnej przyczyny, która odpowiada za rozwój niedoskonałości. Zdarza się, że wypryski pojawiające się w określonym miejscu twarzy są sygnałem od organizmu wskazującym na konkretny problem.

40% osób zmaga się z trądzikiem dorosłych - infografika

Krostki na twarzy u dorosłych i nastolatków

Krosty na twarzy i inne niedoskonałości są objawem trądziku pospolitego (Acne vulgaris), warto jednak wiedzieć, że choroba ta przebiega nieco inaczej w zależności od wieku. Najczęściej trądzik podskórny i pozostałe odmiany Acne vulgaris są utożsamiane z okresem dojrzewania. Rzeczywiście, wielu nastolatków zmaga się z trądzikiem, ponieważ to w tym okresie życia dochodzi do istotnych zmian hormonalnych i to one są czynnikiem warunkującym pojawianie się wyprysków. Mówimy wówczas o trądziku młodzieńczym.

Dotyka on najczęściej dziewcząt między 14. a 17. rokiem życia oraz chłopców między 16. a 19. rokiem życia. Największe skupisko wyprysków można dostrzec w tzw. strefie T, a więc na czole, nosie oraz brodzie. To w tych obszarach najczęściej dochodzi do wzmożonej produkcji sebum, co powoduje namnażanie się bakterii Cutibacterium acnes. Zazwyczaj zauważa się sporo zaskórników otwartych i zamkniętych, nie brakuje również zmian o charakterze zapalnym.

Objawy na skórze spowodowane trądzikiem młodzieńczym najczęściej ustępują samoistnie wraz z upływem lat. Jednak osoby po 25. roku życia – głównie kobiety – mogą zmagać się z trądzikiem dorosłych. Nawet jeśli nigdy wcześniej skóra nie wykazywała się skłonnością do trądziku, to właśnie w tym okresie może pojawić się problem z nawracającymi niedoskonałościami i utrzymywać się nawet do ok. 40. roku życia.

U dorosłych trądzik jest zwykle skoncentrowany na dolnej części twarzy: brodzie, okolicy ust i żuchwie, ale także poniżej linii szczęki oraz na szyi. Zdarza się, że niedoskonałości są widoczne też na klatce piersiowej. Większość zmian ma najczęściej charakter zapalny, oprócz tego występują zaskórniki otwarte i zamknięte. Małe krostki na twarzy u dorosłych z czasem również mogą przerodzić się w aktywny stan zapalny.

W okresie dojrzewania głównymi czynnikami powodującymi trądzik na twarzy są zaburzenia hormonalne i nieprawidłowa praca gruczołów łojowych. Z kolei krosty na twarzy u dorosłych i inne niedoskonałości z reguły są wywołane m.in. stresem i nieodpowiednimi nawykami, w tym brakiem zdrowej diety. Dlatego tak istotne jest, by zwrócić uwagę, w jakim obszarze twarzy występują wypryski – istnieje prawdopodobieństwo, że będzie to dla nas podpowiedzią, jaką przyczynę trądziku powinniśmy wyeliminować lub ograniczyć.

Trądzikowa mapa twarzy: trądzik młodzieńczy na czole, nosie i brodzie, a także trądzik dorosłych na żuchwie, szyi, brodzie i okolicach ust

Trądzikowa mapa twarzy

Trądzikowa mapa twarzy to koncepcja, według której lokalizacja wyprysków może wskazywać na ich potencjalne przyczyny, takie jak dieta, stres czy zaburzenia hormonalne. Analizując, gdzie najczęściej pojawiają się niedoskonałości, można lepiej zrozumieć potrzeby skóry i dopasować odpowiednią pielęgnację.

 

Krosty na czole

Czoło to jedno z tych miejsc, gdzie wypryski pojawiają się zdecydowanie najczęściej, co wiąże się m.in. z faktem, że mieści się tutaj wiele gruczołów łojowych. Trądzik na czole objawia się zwykle zaskórnikami i bolesnymi w dotyku grudkami, ale też ropnymi krostkami, a nawet uciążliwymi w zwalczaniu ropnymi gulami.

Krosty na czole mogą wynikać z nieprawidłowej pracy jelit. Ich pojawienie się może być sygnałem do zmiany dotychczasowych nawyków żywieniowych. Jeśli nasza dieta obfituje w żywność wysokoprzetworzoną (taką jak fast foody i gazowane napoje) oraz pokarmy z dużymi ilościami cukru i soli, kondycja skóry, nie tylko w obrębie czoła, może ulec znacznemu pogorszeniu. Należy też pamiętać o piciu odpowiedniej ilości wody (minimum 1.5 litra każdego dnia1). O właściwe nawodnienie naszej skóry powinnyśmy dbać także od środka.

 

Krosty na policzkach

Trądzik na policzkach to najczęściej domena nastolatków, jednak wypryski w tym obszarze mogą czasami pojawiać się też u dorosłych. Nierzadko bywa to efektem reakcji alergicznej, np. na nabiał lub produkty zbożowe, konieczne jest jednak przeprowadzenie specjalistycznych testów alergicznych, aby rzeczywiście móc wskazać taką przyczynę.

Ponadto krosty na policzkach mogą być wywołane niezdrowymi nawykami, takimi jak palenie papierosów. Skóra poddawana ekspozycji na dym tytoniowy jest narażona na działanie toksyn, które silnie ją zanieczyszczają. Dodatkowo niedoskonałości na policzkach mogą mieć związek z korzystaniem z telefonu. Często zapominamy o czyszczeniu i dezynfekcji ekranów, które stanowią prawdziwe siedlisko bakterii.

 

Krostki na nosie

Zmiany trądzikowe na nosie także mogą wynikać z nieodpowiednio zbilansowanej diety, czyli takiej, w której nie brakuje dużych ilości cukru czy tłuszczy nasyconych. Mogą też być oznaką nietolerancji pokarmowych czy nawet zbyt niskiego poziomu witaminy B. Zdarza się, że problemy z niedoskonałościami w obrębie nosa są oznaką problemów z nadciśnieniem lub z podwyższonym poziomem cholesterolu.

Krostki na nosie dostrzegają czasami osoby noszące na co dzień okulary, szczególnie jeśli zapominają o regularnym czyszczeniu nosków okularów i innych elementów oprawek.

Do najczęściej występujących w obszarze nosa niedoskonałości zaliczamy bez wątpienia zaskórniki otwarte, jednak czasem dostrzegalne są też ropne krostki.

 

Krosty na brodzie i żuchwie

Jak wspominaliśmy wyżej, broda i żuchwa to obszar, gdzie zazwyczaj koncentrują się zmiany związane z trądzikiem dorosłych. Oprócz tego należy jednak zwrócić uwagę, że trądzik na żuchwie i brodzie może być efektem zaburzeń hormonalnych – dostrzegają to szczególnie kobiety w trakcie miesiączkowania, kiedy niedoskonałości w tym obszarze może pojawić się więcej.

Przyczyną może być także stres, zwłaszcza długotrwały i intensywny – ten ma zresztą ogromny wpływ na funkcjonowanie całego naszego organizmu.

U mężczyzn krosty na brodzie czy linii szczęki wynikają czasami z niezachowania właściwej higieny podczas golenia zarostu lub też braku stosowania odpowiedniej pielęgnacji.

Niedoskonałości na brodzie i żuchwie bardzo często mają charakter zapalny, są mocno zaczerwienione i bolesne w dotyku. Mogą to być zarówno podskórne pogrubienia, jak i ropne guzki.

 

Trądzik wokół ust

Zaskórniki i krostki mieszczące się w okolicach ust u kobiet mogą oznaczać zbliżającą się miesiączkę lub owulację. Często jednak są wywołane niedostateczną higieną – dotykanie tego obszaru brudnymi dłońmi czy też sięganie po nieumyte warzywa lub owoce może skutkować właśnie niedoskonałościami.

Oprócz tego wypryski w obrębie ust zdarzają się na skutek nieprawidłowo przeprowadzonej depilacji i mogą być efektem wrastających włosków. 

Mężczyzna z krostami na twarzy

Krosty na twarzy – jak zadbać o skórę?

Utrzymujące się na twarzy niedoskonałości mogą znacząco wpływać na komfort życia, obniżając samoocenę i powodując kompleksy. Warto pamiętać, że trądzik wymaga zazwyczaj kompleksowego działania – to nie tylko kwestia zmiany codziennych nawyków, ale również właściwej pielęgnacji.

Odpowiednio dopasowane do potrzeb skóry dermokosmetyki mogą wspomóc walkę z niedoskonałościami. Prawidłowa rutyna pielęgnacyjna – niezależnie od wieku – powinna obejmować dokładne (ale zarazem i delikatne) oczyszczanie, nawilżanie oraz ochronę przeciwsłoneczną. Dopasowując produkty do swojej skóry, weźmy pod uwagę jej indywidualne cechy oraz współistniejące problemy. Dermokosmetyki mogą nie tylko odpowiadać na problem w postaci niedoskonałości, ale też przyczyniać się do zredukowania innych zmian.

Żel oczyszczający do twarzy Effaclar La Roche-Posay (rano i wieczorem) 

La Roche-Posay Effaclar Żel oczyszczający na krosty na twarzy

Zarówno rano, jak i wieczorem pielęgnację należy rozpocząć od skutecznego oczyszczania. W tym zadaniu sprawdzi się Effaclar Żel oczyszczający od La Roche-Posay. Jest odpowiedni dla skóry skłonnej do trądziku, może być stosowany przez kobiety i mężczyzn niezależnie od wieku. Zawiera m.in. Phylobiomę, czyli aktywny składnik wspierający naturalną równowagę mikrobiomu skóry. Efektywnie, a przy tym delikatnie oczyszcza skórę, utrzymuje prawidłowe pH skóry oraz redukuje nadmiar sebum, pozostawiając skórę czystą i odświeżoną.

Krem-żel przeciw niedoskonałościom Effaclar A.Z. La Roche-Posay  (rano i wieczorem, dla skóry z objawami trądziku dorosłych) 

Jeżeli zmagasz się z niedoskonałościami po 25. roku życia, najprawdopodobniej masz do czynienia z trądzikiem dorosłych. W tym wieku stopniowo mogą już się pojawiać pierwsze zmarszczki oraz drobne linie. Tym samym pielęgnacja powinna opierać się nie tylko na przeciwdziałaniu nawrotom niedoskonałości i pojawianiu się przebarwień, ale też na opóźnianiu procesu starzenia się.

W tej roli może wystąpić żel-krem Effaclar A.Z. – produkt o przełomowym, podwójnym działaniu: na objawy trądziku dorosłych oraz oznaki starzenia się skóry. To unikalna formuła ze składnikami rekomendowanymi przez dermatologów. Znajdziemy tutaj aż 3 kwasy:

  • azelainowy o działaniu złuszczającym i przeciwzaskórnikowym, który redukuje przebarwienia i nadmierne wydzielanie sebum;
  • salicylowy, który odblokowuje i zmniejsza pory, a przy tym koryguje nawracające niedoskonałości;
  • hialuronowy o działaniu nawilżającym i wygładzającym skórę, który dzięki właściwościom higroskopijnym wspiera barierę ochronną skóry.

Oprócz tego Effaclar A.Z. zawiera cynk, regenerujący pantenol oraz wspierającą utrzymanie nawilżenia glicerynę. Produkt redukuje nawracające wypryski już w 7 dni2, redukuje też zmarszczki i sprawia, że skóra jest napięta3. Produkt można stosować codziennie rano i wieczorem.

Effaclar A.Z. i serum Effaclar - infografika

Skoncentrowane serum przeciw niedoskonałościom Effaclar La Roche-Posay  (wieczorem, dla skóry z objawami trądziku dorosłych)

Przy skórze skłonnej do trądziku u osób dorosłych w rutynie wieczornej sprawdzi się również Effaclar Skoncentrowane serum przeciw niedoskonałościom o właściwościach peelingujących. Dzięki zawartości trzech kwasów (glikolowy, salicylowy i LHA) intensywnie wygładza skórę, jednak bez uczucia dyskomfortu. Wspomaga odnowę naskórka, widocznie redukuje krostki i zaskórniki, a do tego zapobiega występowaniu przebarwień. Serum zapewnia doskonały balans między działaniem peelingującym a kojącym, dzień po dniu odblokowując pory i zwalczając uporczywe niedoskonałości. Serum stosuj w wieczornej pielęgnacji 1-2 razy w tygodniu. Nie używaj wtedy Effaclar A.Z. Żel-Krem na noc, tylko na dzień!

Krem o potrójnym działaniu Effaclar Duo+M La Roche-Posay  (rano i wieczorem, dla skóry z objawami trądziku młodzieńczego)

 La Roche-Posay krem o potrójnym działaniu Effaclar Duo+M

W przypadku osób zmagających się z trądzikiem młodzieńczym (objawiającym się w wieku nastoletnim i występującego głównie w strefie T) polecamy natomiast Effaclar Duo+M – krem o potrójnym działaniu przeciw zaskórnikom i wypryskom, przebarwieniom trądzikowym i nawrotom niedoskonałości. W składzie znajdziemy wspierającą równowagę mikrobiomu skóry Phylobiomę. Krem koryguje uporczywe niedoskonałości i przebarwienia potrądzikowe, ujednolicając koloryt skóry. Zapewnia 24-godzinne nawilżenie4, a efekty po jego użyciu są widoczne już po 8 godzinach5. Produkt jest odpowiedni do stosowania już od 10. roku życia.

Filtr przeciwsłoneczny Oil Control Fluid SPF 50+ Anthelios UV Mune 400 La Roche-Posay (rano)

La Roche-Posay krem z filtrem Anthelios UVMune 400 Oil Control Fluid SPF50+

Podczas porannej rutyny pielęgnacyjnej nie zapominajmy o tym, aby nałożyć krem z filtrem. Ochrona przeciwsłoneczna ma kluczowe znaczenie dla utrzymania dobrej kondycji naszej skóry, nie tylko w przypadku objawów trądziku. Zarówno u nastolatków, jak i u dorosłych znakomicie sprawdzi się Anthelios UVMune 400 Oil Control Fluid SPF50+. To produkt odpowiedni dla skóry tłustej i mieszanej, posiada nietłustą konsystencję i zapewnia 12-godzinny efekt zmatowienia skóry6. Jednocześnie zapewnia ochronę przed promieniowaniem UVB, UVA (w tym) ultradługim UVA.

Masz skórę skłonną do trądziku i zastanawiasz się, jak prawidłowo o nią dbać? SPOTSCAN+ to innowacyjne narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, które analizuje stan skóry i dobiera spersonalizowaną rutynę pielęgnacyjną, łącząc technologię z dermatologiczną wiedzą La Roche-Posay. Sprawdź, co będzie najlepsze dla Twojej skóry!

Twarz mężczyzny pod scanerem, prezentacja narzędzia Spotscan+

Tekst został zweryfikowany przez mgr inż. Magdalenę Kaczanowicz.

Za deklaracje marketingowe odpowiada La Roche-Posay.

 

Mgr inż. Magdalena Kaczanowicz, chemik i technolog kosmetyczny

 

1 Pij więcej wody, pacjent.gov.pl/aktualnosc/pij-wiecej-wody/ [dostęp: 16.03.2025].
2 Badanie kliniczne, 42 osoby.
3 Tamże
4 Badanie aparaturowe
5 Badanie konsumenckie, 54 osoby.
6 Test konsumencki, 130 osób ze skórą mieszaną i tłustą, 28 dni.

Bibliografia:

  1. Gradowicz-Prajsnar B., "Stres a choroby skóry. Omówienie na przykładzie trądziku pospolitego", "Aesthetic Cosmetology and Medicine" 2023, nr 6.
  2. Rykała J., Palusik G., Fijałkowska M., "Leczenie trądziku pospolitego", "Polish Journal of Cosmetology" 2023, nr 1.
  3. Zegarska B., Rudnicka L., Narbutt J. i inni, "Zastosowanie dermokosmetyków w trądziku pospolitym. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Część II", "Przegląd Dermatologiczny" 2023, nr 5.

MAMY TAKŻE
COŚ NA TO

NASZE ZOBOWIĄZANIA
W KWESTII BEZPIECZEŃSTWA

Standardy bezpieczeństwa wykraczające poza międzynarodowe regulacje kosmetyczne

zobowiązania w kwestii bezpieczeństwa testowany alergologicznie model zbliżenie | La Roche Posay

100% DERMOKOSMETYKÓW
PRZETESTOWANYCH POD KĄTEM MINIMALIZACJI ALERGII

Pokaż więcej
Nieustannie zbieramy informację na temat doświadczeń pacjentów z naszymi produktami w celu poprawy ich formuł.
zobowiązania w kwestii bezpieczeństwa ohrona formuły | La Roche Posay

OCHRONA FORMUŁY
MIMO UPŁYWU CZASU

Pokaż więcej
Zabezpieczające opakowania, pozwalające na zastosowanie wyłącznie niezbędnych środków konserwujących, by zagwarantować niezmienną tolerancję i skuteczność.
zobowiązania w kwestii bezpieczeństwa ochrona skuteczna dawka aktywna | La Roche Posay

SKŁADNIKI
WE WŁAŚCIWYMSTĘŻENIU AKTYWNYM

Pokaż więcej
Dermokosmetyki, opracowane we współpracy z dermatologiem i toksykologiem, zawierają tylko niezbędne składniki we właściwych stężeniach.
zobowiązania w kwestii bezpieczeństwa skóra model dziecko | La Roche Posay

PRZETESTOWANE
NA SKÓRZE BARDZO WRAŻLIWEJ

Pokaż więcej
Tolerancja potwierdzona na najwrażliwszej skórze: reaktywnej, skłonnej do niedoskonałości i alergii, atopowej lub osłabionej przez leczenie antynowotworowe.